Wat doet de logopedist?
Een logopedist is gespecialiseerd in taal, spraak, kauwen, slikken, gehoor, adem en stem. Bij mensen met ALS kunnen er, om verschillende redenen, problemen ontstaan in de communicatie. Soms is er sprake van een verminderde articulatie of een verminderde stemkracht. Daarnaast komen er regelmatig eet- en drinkproblemen voor. Deze ontstaan door een verminderde lip- tong-, kauw- en slikkracht. Ook kunnen er problemen ontstaan met de speekselbeheersing.
Wat kan ik verwachten van de logopedist in mijn ALS-behandelteam?
Een logopedist van een ALS-behandelteam is gespecialiseerd in de problematiek die voorkomt bij ALS. De logopedist onderzoekt en begeleidt mensen met ALS en hun naasten bij de problemen en veranderingen die bij de ziekte ontstaan.
Spreken
De spraak- en ademfunctie kunnen achteruitgaan bij ALS. Deze hebben direct invloed op de communicatie. Door aanpassingen in de manier van spreken, ademen, maar ook (in een later stadium) door gebruik te maken van communicatiehulpmiddelen wordt er gewerkt aan het zo optimaal mogelijk blijven communiceren met naasten en anderen in de omgeving. De logopedist kan hierbij adviseren.
Slikken
De logopedist van het ALS-behandelteam onderzoekt de slikfunctie. Gedurende de progressie van de ziekte houdt de logopedist in de gaten of er aanpassingen nodig zijn op het gebied van slikken en de voedingsconsistentie. De logopedist adviseert en begeleidt ook om zo lang mogelijk veilig te kunnen genieten van eten en drinken.
Mensen met ALS kunnen zich makkelijk verslikken of hebben moeite om voeding goed weg te slikken. Ook kunnen ze moeite hebben met het (op)hoesten na verslikken. Adviezen kunnen gericht zijn op het aanpassen van voeding, maar bijvoorbeeld ook op het aanpassen van lichaamshouding of tempo. De logopedist zal nauw samenwerken met onder andere de diëtist van het ALS-behandelteam.
Speekselbeheersing
Door veranderingen in de kracht en beweeglijkheid van de tong, lippen en wangen kan het moeilijker worden om speeksel op tijd weg te slikken. Hierdoor kan er sprake zijn van speekselverlies. Ook kan er door onder andere zwakte van het mond-keelgebied een droge mond of taai speeksel ontstaan. De logopedist van het ALS-behandelteam onderzoekt en adviseert bij speekselverlies, droge mond of bij taai speeksel. Zo nodig kijkt de logopedist samen met de revalidatiearts naar medicamenteuze mogelijkheden om de problemen met het speeksel beter onder controle te krijgen.