Laryngospasmen

Sommige mensen met ALS hebben acute benauwdheid en het gevoel dat ze gaan stikken. Dan kan er sprake zijn van een laryngospasme.

Een laryngospasme is een verkramping van de spieren van de stembanden, waardoor de ademhaling tijdelijk belemmerd wordt. Sommige mensen met ALS hebben geen spasmen in de spieren van de stembanden, maar zwakte van de openers van de stembanden. Wanneer er dan speeksel of slijm op of rond de stembanden ligt, kan dit ook een gevoel van benauwdheid veroorzaken.

De logopedist en revalidatiearts van het ALS-behandelteam moeten alert zijn op deze klachten en kunnen bij twijfel verwijzen naar een KNO-arts.

Kenmerken

Tijdens een laryngospasme is er sprake van ademnood met een piepende ademhaling (ook wel stridor genoemd). Dit roept angst en paniek op bij zowel mensen met ALS als hun naasten en omgeving. De aanval duurt meestal enkele seconden, maar door de angst en paniek duurt de aanval vaak langer.

Symptomen die regelmatig gepaard gaan met spasmen zijn:

• Snurken (met een hogere en hardere toon)
• Heesheid
• Veranderd stemgeluid
• Droge hoest
• Kortademigheid (aanvalsgewijs)

Laryngospasmen ontstaan in een bepaalde periode van de ziekte en zijn van tijdelijke aard. Ze verdwijnen vanzelf weer.

Als mensen met ALS en hun naasten begrijpen wat er gebeurt en tips hebben gekregen over hoe ermee om te gaan, wordt de aanval vaak beter beheersbaar. Voorlichting van de logopedist van het ALS-behandelteam helpt daarbij.

Triggers

Laryngospasmen kunnen worden uitgelokt door:

• Houdingsverandering of houding waarbij er speeksel in de keel terechtkomt
• Verslikken in speeksel of voedingsmiddelen
• Reflux: zuurbranden vanuit de maag die irritatie in de keel geeft
• Sterke geuren
• Pittig en gekruid eten
• Roken en alcoholgebruik
• Praten en de mate van inspanning waarmee dit gepaard gaat
• Emoties/hoge adem en gespannen schoudergebied
• Vochtige, koude lucht

De behandeling bestaat uit:

• Het vermijden of verminderen van de bovenstaande triggers. In geval van refluxklachten kunnen deze behandeld worden met een maagzuurremmer.
• Bij een aanval een zittende houding aannemen.
• Rustig inademen door uw neus en uit door uw mond. Probeer kalm te blijven door te ademen naar uw buik. Hier kan iemand in uw omgeving u mee helpen.
• Eventueel voor korte tijd het geven van zuurstof via een masker. Als iemand merkt dat hij zuurstof krijgt, is het makkelijker om rustig te blijven.

Bij klachten van reflux kan de revalidatiearts medicatie voorschrijven. Ook kan hij/zij zuurstof voorschrijven. In onderstaand filmpje ziet u wat u als mantelzorger of hulpverlener kunt doen om iemand te begeleiden bij acute benauwdheid door een laryngospasme.