MAGNET-lithiumonderzoek stopt na tussentijdse analyse
TRICALS heeft vandaag bekendgemaakt dat het wereldwijde fase 3 placebogecontroleerde MAGNET-lithiumonderzoek is stopgezet nadat uit de tussentijdse analyse geen effect op de primaire uitkomstmaat bleek.
Geen voordeel van Lithium vergeleken met placebo
Het MAGNET-lithiumonderzoek is een fase 3 gerandomiseerd, dubbelblind, placebogecontroleerd onderzoek naar lithiumcarbonaat bij een genetische subgroep van ALS-patiënten (met het UNC13A-gen). Als onderdeel van het studieontwerp werd een tussentijdse analyse uitgevoerd om te zien of er aanwijzingen waren dat het geneesmiddel werkte. Helaas bleek uit deze tussentijdse analyse dat het gebruik van het geneesmiddel geen overlevingsvoordeel opleverde – wat de primaire uitkomstmaat was – in vergelijking met placebo. Vanwege deze teleurstellende resultaten is besloten het onderzoek te beëindigen. Alle deelnemers aan het onderzoek zijn gevraagd om te stoppen met het innemen van het onderzoeksgeneesmiddel.
Reactie ALS Centrum
Leonard van den Berg, coördinator van het ALS Centrum, en bij de studie betrokken als voorzitter van TRICALS en hoofdonderzoeker: “We willen onze dankbaarheid uitspreken aan alle patiënten, hun families, de sponsoren en de onderzoeksteams die bij het onderzoek betrokken waren. We zijn dankbaar voor de tijd, energie en vastberadenheid van alle mensen die hebben bijgedragen aan onderzoek naar een behandeling voor deze vreselijke ziekte.”
Michael van Es, universitair hoofddocent en hoofd van de afdeling Neuromusculaire Geneeskunde van het UMC Utrecht, en een van de initiatiefnemers van de MAGNET-lithiumonderzoek: “Op basis van post-hoc analyses van eerdere onderzoeken hadden we goede hoop dat lithiumcarbonaat effectief zou blijken te zijn voor een genetische subgroep van ALS-patiënten (UNC13a homozygoot). De bevinding dat lithium niet helpt, is dan ook zeer teleurstellend.”
Hij vervolgt: “Ondanks dit negatieve resultaat zijn er belangrijke lessen te trekken uit deze studie. We hebben kunnen aantonen dat lithium niet effectief is voor de UNC13a-subgroep van ALS-patiënten. Deze studie was de eerste klinische studie dat een genetische ‘modificator’ van het ALS-fenotype als therapeutisch doelwit gebruikte. Deze studie heeft aangetoond dat het uitvoeren van studies in de UNC13a-subgroep van ALS zeer uitdagend, maar wel haalbaar is. De studie biedt ook nieuwe inzichten in wervingsstrategieën en de natuurlijke geschiedenis van deze subgroep. We blijven hoopvol dat de nieuwe inzichten die we met dit onderzoek hebben opgedaan, zullen helpen bij het ontwerpen en uitvoeren van toekomstige klinische studies gericht op UNC13a, wat hopelijk zal leiden tot een effectieve behandeling van deze verwoestende ziekte.”
Over het MAGNET-Lithiumonderzoek
Het MAGNET-lithium onderzoek is een door TRICALS gesponsorde studie en maakt deel uit van het internationale platformonderzoek MAGNET (Multi-arm, Adaptive, Group-sequential trial NETwork to evaluate drug efficacy in patients with ALS/MND). De eerste deelnemers werden medio 2021 geworven en in totaal namen 88 deelnemers deel aan het onderzoek. Het MAGNET-lithiumonderzoek is uitgevoerd door TRICALS in samenwerking met internationale onderzoekscentra: King’s College London en de Universiteit van Sydney. Wereldwijd hebben 10 centra aan de studie deelgenomen: 4 centra waren gevestigd in de EU, 2 in het Verenigd Koninkrijk en 4 in Australië.
Lithiumcarbonaat wordt al lang gebruikt voor de behandeling van stemmingsstoornissen en verschillende studies hebben de beschermende effecten van lithiumcarbonaat in de hersenen aangetoond. Het MAGNET-lithiumonderzoek onderzocht het gebruik van lithiumcarbonaat bij mensen met ALS die een verandering in het UNC13a-gen hebben. Een verandering in het UNC13a-gen is geen genetische oorzaak van de ziekte, maar er is bekend dat deze verandering verband houdt met de prognose en symptomen van ALS. Uit analyse van eerdere klinische onderzoeken bleek dat deelnemers met veranderingen in het UNC13a-gen mogelijk beter zouden reageren op lithiumcarbonaat dan deelnemers zonder deze genverandering.
Voor het MAGNET-lithiumonderzoek werkte TRICALS samen met negen internationale ALS-patientenorganisaties, stichtingen en overheidssubsidies uit zeven verschillende landen, waaronder Stichting ALS Nederland.