Samenvatting van het artikel
- Wanneer de arm-/handfunctie niet meer voldoende kan worden ingezet, is het mogelijk om met de ogen te communiceren.
- Ook is het mogelijk om oogbewegingen te gebruiken om ja of nee aan te geven. De gesprekspartner stelt dan gesloten vragen.
- Het inzetten van een letterkaart is ook een goede manier om te communiceren.
Voor mensen met ALS die (invasief of non-invasief) beademd worden en niet meer kunnen spreken is communiceren een uitdaging. Wanneer de arm-/handfunctie goed genoeg is, kan iemand schrijven, aanwijzen of typen om zich duidelijk te maken.
Wanneer de arm-/handfunctie niet meer voldoende kan worden ingezet, is het mogelijk om met de ogen te communiceren. Soms is het gebruiken van een oog-bestuurd communicatiehulpmiddel (link naar communicatiehulpmiddelen) een oplossing.
Ook is het mogelijk om oogbewegingen te gebruiken om ja of nee aan te geven. Hierbij worden afspraken gemaakt tussen de gesprekspartner en de persoon met ALS over welke reactie ja of nee betekent. Bijvoorbeeld: één keer of twee keer knipperen, omhoogkijken of omlaag kijken.
Het is hierbij belangrijk dat de gesprekspartner gesloten vragen stelt die met ja of nee beantwoord kunnen worden. Daarbij zal eerst gecontroleerd moeten worden of er sprake is van acute nood. Zo niet, dan zullen de eerste vragen gericht zijn op het uitvragen van het onderwerp en kunnen vervolgens verdiepende vragen gesteld worden.
Ook inzetten van een letterkaart is mogelijk. Klik hier voor de communicatiewijzer bij invasieve beademing.
Bovenstaande manieren van communiceren zijn heel anders dan we gewend zijn. Het kan tijd kosten om hier handig mee te worden. Neem voor meer informatie over communicatieproblemen en -hulpmiddelen contact op met de logopedist van uw ALS-behandelteam.
Heeft u feedback op dit artikel? Laat het ons weten!
-
Kennisbank
Communicatiehulpmiddelen
17 maart 2023HulpmiddelenPraten en speekselWanneer de spraak van iemand met ALS of PLS onverstaanbaar dreigt te worden, kunnen verschillende communicatiehulpmiddelen een uitkomst...
-
Kennisbank
Communiceren met een communicatiekaart
HulpmiddelenPraten en speekselWanneer spreken niet meer goed lukt kan een communicatiekaart worden gebruikt. In een gesprek wijst de persoon met...
-
Kennisbank
De (eigen) stem op een communicatiehulpmiddel
3 mei 2023HulpmiddelenPraten en speekselAls mensen steeds moeilijker of niet meer kunnen praten, dan kan een spraakcomputer uitkomst bieden. Hiermee kan iemand...
-
Kennisbank
Communicatieproblemen
Behandelen van lichamelijke klachtenPraten en speekselWanneer de mond- en keelspieren aangedaan raken door ALS, wordt het lastiger om verstaanbaar te spreken.
-
Kennisbank
Communicatie bij frontotemporale dementie (FTD)
ALS PLS PSMA en FTDDenken en gedragPraten en speekselTaal is een cognitieve functie en zal, wanneer er sprake is van FTD, ook veranderen. Zo kan het...
-
Kennisbank
Problemen bij het eten en drinken
23 oktober 2023SymptomenKauwen en slikkenEten en drinkenDoor de afnemende werking van de spieren in het keelgebied kan er bij mensen met (bulbaire) ALS een...
-
Kennisbank
Problemen bij het eten en drinken
23 oktober 2023SymptomenKauwen en slikkenEten en drinkenDoor de afnemende werking van de spieren in het keelgebied kan er bij mensen met (bulbaire) ALS een...